Sultan

Ang titulong sultán ay may iba’t ibang kahulugan sa kasaysayan. Ang orihinal na kahulugan nitó bilang pangngalan sa wikang Arabe ay “lakas,” “kapangyarihan,” “pamamahala,” at “diktadura.” Ginagamit ito noon upang tumukoy sa makapangyarihang gobernador sa ilalim ng kalípa o sa ganap na kapangyarihan ng isang pinunò bagaman hindi umaangat sa pangkalahatang kapangyarihan ng kalípa. Nakaulat na si Mahmud Ghaznawi (namunò noong 998-1030) ang unang nagkatitulong sultán. Paglaon, sultán ang naging karaniwang tawag sa mga hari ng Turkong Ottoman at mga haring Ayyubid at Mamluk sa Ehipto. Paglaon pa, itinawag ito sa di-gaanong malakas na pinunò. Sultán ang tawag sa mga lider ngayon ng maharlikang pamilya sa Morocco, sa mga pinunò ng Oman at Brunei, at sa mga pinunò ng ilang estado sa loob ng pederasyong Malaysia.

May mga titulong sultán ang mga lider Muslim sa mga probinsiya ng Sulu, Maguindanao, at Lanao. Hangga’t maaari, sang-ayon kay Cesar Adib Majul (1973) inuugat sa angkan ng Propetang Muhammad ang pinipilìng sultán. Alinsunod ito sa doktrinang Sunni na ang imam o pinunò sa pananampalataya ay kabilang sa pamilya ng Propeta at ginamit noong bahagi ng mga kalipikasyon ng kalípa. Gayunman, dahil sa paghinà ng institusyong kalípa at paglakas ng iba’t ibang sultanato nitóng ika-12 siglo ay nagkaroon ng tunguhing ituon ang pamumunò ng kalípa sa gawaing panrelihiyon at kilalanin ang kapangyarihang militar at pampolitika ng sultán. Hindi tahasang ipinahahayag ang ugat sa Propeta ng mga naging sultan sa Sulu, Maguindanao, at Lanao. Ngunit ipinapaloob ang ganitong adhika sa mga tarsila. May mga sultán na nagpapatawag sa titulong gaya ng amir ul-mu’minin na reserbado lámang noon sa isang kalípa. May sultán ng Sulu na ipinabibigkas ang pangalan sa khutbah kapiling ng dasal sa Propeta at sa unang apat na kalípa. (EGN) (ed VSA)

Cite this article as: Sultan. (2015). In V. Almario (Ed.), Sagisag Kultura (Vol 1). Manila: National Commission for Culture and the Arts. Retrieved from https://philippineculturaleducation.com.ph/sultan/