Gabriela Silang

(19 Marso 1713-29 Setyembre 1763)

Si Maria Josefa Gabriela Cariño Silang (Ma·rí·ya Ho·sé·fa Gab·ri·yé·la Ka·rí·nyo Sí·lang) ang unang Filipinang namunò ng isang paghihimagsik noong panahon ng pananakop ng mga Español. Siyá ang asawa ni Diego Silang at nagpatuloy ng pag-aalsa ng mga Ilokano nang mamatay ang asawa.

Ipinanganak siyá noong 19 Marso 1731 sa Santa, Ilocos Sur. Sinasabing inampon siyá ni Padre Tomas Millan, vicar general ng lalawigan, na pinakasalan siyá noong siyá ay 20 taóng gulang. Maaga siyáng nabiyuda sa unang asawa at napangasawa niyá si Diego noong 1757. Walang ulat kung nagkaroon sila ng anak.

Si Diego ang naging pinunò ng pag-aalsa sa Ilocos laban sa mga Español mula1762 hanggang 1764. Nang sakupin ng mga Ingles ang Maynila noong 1762, nakita niyá ang pagkakataón upang makapag-alsa ang mga Ilokano laban sa mga Español. Nahati ang puwersa ng mga Español sa pakikipaglaban sa mga Ingles sa Maynila at sa pangkat ni Silang sa Ilocos. Naagaw nina Diego ang mga bayan sa hilagang bahagi ng Ilocos Sur at nagpahayag siyá ng paglaya ng mga mamamayan sa pagsasamantala ng pamahalaang Español. Gayunman, isang kaibigan ni Diego, si Miguel Vicos, ang nahimok ng mga Español na magtaksil. Sa pamamagitan ni Vicos ay napatay si Diego noong 1763.

Ipinangako ni Gabriela sa asawa bago ito mamatay na pamumunuan ang nasimulang pag-aalsa. Nagpakita siyá ng gilas bilang pinunò at marami siyáng nakamit na tagumpay sa mga labanan sa Santa at Vigan sa Ilocos Sur. Ngunit sa dami ng kaaway, natalo ang kaniyang pangkat sa kalaunan. Nadakip siyá sa Abra at binitay sa Vigan noong 29 Setyembre 1763.

Nagsilbing inspirasyon si Gabriela sa isang samahang nagtataguyod ng karapatan ng kababaihan, ang GABRIELA(General Assembly Binding Women for Reforms, Integrity, Equality, Leadership, and Action). Matatagpuan din sa sentrong distritong pangkalakaran ng Lungsod Makati ang isang monumento ni Gabriela Silang. (PKJ) (ed VSA)

Cite this article as: Silang, Gabriela. (2015). In V. Almario (Ed.), Sagisag Kultura (Vol 1). Manila: National Commission for Culture and the Arts. Retrieved from https://philippineculturaleducation.com.ph/silang-gabriela/