Indio
Ang salitâng Indio (ín·di·yó) ang bansag ng mga administrador at kronistang Español sa mga katutubong populasyon ng kanilang mga kolonya, kabilang na ang Filipinas. Noon diumanong dumating si Cristobal Colon o Christopher Colombus sa America ay naisipni- yangnakaratingsiyasa silangan kaya tinawag na Indio (ang mga tinatawag nating Indian ngayon) ang mga nadatnang katutubo.
Ang paggamit ng katawagang ito noong panahon ng Español ay karaniwang may halong pag-alipusta sa mga katutubong Filipino. May pahiwatig ito ng pagiging isang nilaláng na mababà ang katayuan sa lipunan, tamad, at mangmang. Maging sa mga batas at mga opisyal nadoku- mento tulad ng cedula personal ay malinaw ang pagbubukod at paghamak sa mga Indio bilang isang lahi.
Noong 1898 lamang ginamit ng mga Español ang salitang “Filipino” para ipantukoy din sa mga Indio at upang himukin silang tumulong at maging matapat sa pamahalaang Español noong panahon ng himagsikan. Bagama’t mababà ang tingin sa mga Indio,nagging kapaki-pakinabang sila sa mga kolonisador. Sila ang pangunahing pinagkunan ng mga tributo at iba pang uri ng buwis; naging trabahador na nagtayo ng mga simbahan, gusali at sasakyang-pandagat at tagaputol ng troso; at nagsilbing dagdag na puwersa ng kanilang hukbong sandatahan sa panahon ng mga digmaan at ekspedisyon. (MBL)