diwál

Philippine Flora, aquatic animals, mussel, shell, endangered species

Ang diwál (Pholas orientalis) ay kabilang sa pamilya Pholadidae. Ito ay tinatawag na mentarang sa Malaysia at pim naman sa Thailand. Kalimitang matatagpuan sa mga baybayin ng timog-silangang Asia. Sa Filipinas, ito ay likás na namumuhay sa baybayin ng mga probinsiya ng Negros Occidental, Capiz, at Iloilo.

Ang diwál ay may kakayahang  maghukay  o  bumutas ng putik, buhangin, o malalambot na bato sa lalim ng 0.3 metro o higit pa. Maayos ang paglaki sa tubig na may temperatura na 28–30 antas sentigrado at alat na 30–35 ppt. Ang  talukap  ay  pahabâ,  kulay  gatas  ang kaputian, walang bingaw sa unahang bahagi. Mayroong ma-habàng kambal na panghigop at may ugaling pinahahabà ang panghigop sa tuwing sumasalà ng pagkain. Ang hu-gis ng katawan ay pabilog at pahabâ na patulis sa ibabâ. Ibinabaon nitó ang katawan sa putikan sa may lalim na 30 sentimetro para ito maprotektahan laban sa mga kaaway o maninilà at makaiwas din sa masamâng dulot ng paligid. Ang bulbula sa harap at likod ay magkapantay. Ang pang-karaniwang habà ng talukap ay 6–13 sentimetro.

Ang diwal ay karaniwang ikinakalakal sa mga bansang Hong Kong, Malaysia, at Thailand. Ang laman ay ma-sarap, malasa, at malambot. Sa Filipinas, ito ay itinu-turing na isa sa pinakamahal na lamang dagat na ibine-benta. Dahil sa pagkasira ng likás na tirahan ng diwal at ang walang tigil na pangongolekta, madalî na itong nauubos. Upang mapanatili ang populasyon, iminung-kahi ng mga mananaliksik na magtalaga ng mga panu-kala para protektahan ang likás na populasyon at ang pagtatayô ng mga pamisaan ng itlog para maparami ang diwal sa mga baybay. (MA)