Bungkakâ

music, musical instruments, traditional instruments

Kabílang ang bungkakâ sa mga instrumentong kawayan na nása kategoryang baser at makikita ito sa Hilagang Luzon. Gawa ito sa isang túbo ng kawayan. Hinahati ang itaas na bahagi hanggang bandang ibaba. Sa paghahati, nagiging pahabâng letrang U ang itaas na magkabilâng bahagi nitó. Ang resulta isang espasyo sa pagitan ng dalawang nabuong hugis. Sa bandang ibaba ng túbo ay may maliit na butas na tinatakpan ng kanang hinlalaki upang mabago ang kaidad ng tunog at tono ng instrumento.

Para patunugin, gamit ang kanang kamay, inihahampas sa matigas na bahagi ng palad ng kaliwang kamay ang itaas na bahagi ng bungkaka. Sa isang pangkat ng bungkaka, maririnig ang umuulit na melodiya na epekto ng sabay-sabay na pagpapatunog ng instrumento. Ito ay resulta ng magkakaibang timbre, yari, kapal o nipis ng kawayang ginamit, at pagsabay sa kompás ng pagsara at pagbukas ng butas na inukit sa bungkaka.

May iba’t ibang tawag sa bungkaka ang mga etnolingguwistikong grupo sa hilagang Filipinas. “Bungkaka” ang tawag dito ng Itneg, “avakko” para sa Bontok, “balimbing” para sa Kalinga. Tinatawag din itong “bilbil” ng mga grupong Itneg, Tinggian at Kankanaey. “Pahinghing” ito para sa Isneg, “pakkung” sa Ibaloy, at “ubbeng” naman sa Kalinga. (RCN)