Artes y reglas de la lengua tagala

documents, Tagalog, language, books

 

 

Ang Artes y reglas de la lengua tagala (ár·tes i rég·las de la léng·gwa ta·gá·la) ang unang nalathalang pag-aaral sa katangian at gramatika ng isang wikang katutubo sa Filipinas. Inilathala ito noong 1610, isinulat ni Fray Fran-cisco Blancas de San Jose, isang misyonerong Dominiko at inilimbag ni Tomas Pinpin sa imprentang Dominiko sa Abucay, Bataan. Nagkaroon pa ng dalawang limbag ang libro noong 1752 at 1832.

 

Tulad ng iba pang unang libro sa gramatika ng ibang wika sa Filipinas, inihanda ni Fray San Jose ang Arte y reglas para sa susunod na mga kapuwa misyonero upang higit siláng mabilis matuto ng wika ng katutubo. Naging patakaran  ng mga misyonero sa Filipinas na silá ang mag-aral ng wika sa pook  ng  kanilang destino  sa    halip na sapilitan niláng ituro ang Español sa mga Indio. Dahil dito, mga misyonero ang unang nag-aral at sumulat ng gramatika ng mga wikang katutubo na ginamit nilá sa pagpapalaganap ng Kristiyanismo. Napakahalaga nitó sa naganap na preserbasyon ng mga wikang katutubo sa Filipinas sa kabilâ ngtatlong dantaon ng kolonyalismong Español.

 

Si Fray San Jose ay isinilang sa Navarra, España at dumating sa Maynila noong 1595. Kahanga-hanga ang kaniyang talino sa pag-aaral ng wika. Sa Bataan siyá unang nadestino at sa loob ng tatlong buwan ay nakapagsesermon na sa Tagalog. Dahil sa dalubhasa sa Tagalog, nilagyan niya ng titik na Kris-tiyano ang mga katutubong awit upang maging kasangkapan sa pagpapalaganap ng bagong relihiyon. Sumulat din siyá ng mga tula at maituturing na unang makatang misyonerong naglathala ng tula. Lumabas ang mga unang tula niya bílang patulang bersiyon ng mga pagninilay niya sa Sampung Utos sa libro niyang Memorial de la vida cristiana en lengua ta-gala (1605). Isa rin siyá sa unang nagtipon ng salitâ para sa bokabularyong Tagalog na itinuloy ng ibang mga misyonero pagkamatay niya. (VSA)

Cite this article as: Artes y reglas de la lengua tagala. (2015). In V. Almario (Ed.), Sagisag Kultura (Vol 1). Manila: National Commission for Culture and the Arts. Retrieved from https://philippineculturaleducation.com.ph/artes-y-reglas-de-la-lengua-tagala/