Alunsína
legends, mythology, creation myths, myths
Isang sinaunang alamat sa Panay ang naniniwalang walang langit at lupa noong araw hanggang biglang lumitaw sina Tungkúng Lángit at Alunsína. Niligawan ni Tungkung Langit si Alunsina, at nang magkaibigan ay nanirahan silá sa isang pook na maluwalhati. Doon sa ang tubig ay lag-ing maligamgam at ang simoy ay laging malamig. Ngunit masipag na bathala si Tungkung Langit at malimit na naglalakbay sa malayò sa pagsasaayos ng bagay-bagay sa santinakpan. Malimit sa gayong maiwang mag-isa si Alu-nsina at sa dulo’y naging panibughuin.
Isang araw na mag-away silá ay biglang nagpasiyang lumayas si Alunsina at hindi na nagbalik. Malumbay na naiwan si Tungkung Langit at naghintay. Nang hindi na makatiis ay hinanap niyá ang asawa. Nabigo siyá. Dahil sa pangungulila, naisip ni Tungkung Langit na lumikha ng bagay-bagay.
Una niyáng nilikha ang lupa at dagat. Upang magkabúhay ang lupa lumikha siyá ng mga hayop at halaman.
Hindi pa rin niyá malimot si Alunsina. Sa wakas, kinuha niyá ang mga hiyas ng asawa at ikinalat sa langit sa pag-asa na mapansin ito ni Alunsina. Ang mga butil ng kuwintas ang naging mga bituin, ang suklay ang naging buwan, at ang putong sa ulo ang naging araw. Hindi pa rin bumalik si Alunsina. Ayon sa matatanda, kapag lubhang nama-manglaw ay umiiyak si Tungkung Langit. Iyon ang buma-bagsak na ulan. Kapag tumangis pa si Tungkung Langit, iyon ang kulog na umalingawngaw sa lahat ng dako upang marinig ni Alunsina. (VSA)