agunyás

churches, death, Secularization Movement, Gomburza, church bells, Spanish Colonial Period, Spanish Influence

 

 

Mula sa salitang agonias ng wikang Español, ang agunyás ay tumutukoy sa tugtog ng kampana ng simbahan para sa namatay. Tinutugtog nang mabagal ang batingaw sa mismong araw ng pagkamatay ng isang miyembro ng ko-munidad lalo na’t isa itong táong kilalá.

 

Sa kasaysayan, mahalaga ang ritwal na ito sa pagtugtog ng agunyas para sa tatlong paring martir nang bitayin silá noong 1872 sa Bagumbayan. Hindi sana dapat ipagluksa ang kamatayan ng Gomburza dahil binitay silá sa pagka-kasala laban sa pamahalaan. Subalit ipinatugtog ang mga kampana sa Katedral at sinundan ito ng ibang simbahan. Isang pahiwatig na hindi lubusang naniniwala ang Arso-bispo sa gawa-gawang paglilitis at sa hatol ng mga nagsab-watang fraile at opisyal ng pamahalaan. Bukod sa paglu-luksa, ang agunyas para sa Gomburza ay naging simbolo ng pagtutol la-ban sa walang-katarun-gang pagpatay sa mga lider ng sekularisasyon.

 

Sa nobelang El Filibus-terismo, ang agunyas para sa pagkamatay ni Maria Clara ay na-ghudyat ng pagkasawi ng mga plano ni Si-moun na nang lumaon ay naging sawimpalad rin. Lahat ng balak ni Simoun nang bumalik sa Filipinas ay maghi-ganti at mabawi si Maria Clara. Buong-buo na ang kaniyang planong himag-sik at pagmasaker sa mga lider ng pamahalaan. Ngunit iginupo siyá ng pagtugtog ng agunyas kay Maria Clara at ipinatigil ang nakahanda nang pagsalakay.

 

Ang agunyas ay tinutugtog din kapag dapithapon upang ihudyat ang pagwawakas ng araw. Sa mga lalawigan hang-gang ngayon ay hudyat ito upang tumigil sa maghápong ga-wain, humarap sa dakong simbahan, at saglit na mag-alay ng panalangin. Isang ritwal itong hinding-hindi na napapansin sa magulo’t nagmamadalîng búhay sa lungsod. (WFF)

Cite this article as: águnyas. (2015). In V. Almario (Ed.), Sagisag Kultura (Vol 1). Manila: National Commission for Culture and the Arts. Retrieved from https://philippineculturaleducation.com.ph/agunyas/