13 Martír ng Bágumbáyan
13 Martyrs of Bagumbayan
Ang 13 Martír ng Bágumbáyan ay pinatay ng mga Español sa Bagumbayan (bahagi ng Rizal Park ngayon) noong11 Enero 1897 sa kasagsagan ng Himagsikang Filipino.
Magkakaiba ang mga kalagayan nila sa buhay pero itinaguyod nilang lahat ang rebolusyonaryong kilusan sa Filipinas. Sila ay sina Numeriano Adriano, abogado; Domingo Franco, mangangalakal at propagandista; Moises Salvador, propagandista; Francisco L. Roxas, industriyalista; Luis Enciso Villa-Real, industriyalista at lider-sibiko; Jose Dizon, Katipunero; Benedicto Nijaga, tenyente ng hukbong Español at Katipunero; Geronimo Cristobal Medina, kabo sa hukbong Español at Katipunero; Antonio Salazar, mangangalakal; Ramon A. Padilla, empleado at propagandista; Faustino Villaruel, negosyante at Mason; Braulio Rivera, Katipunero; at Eustacio Mañalak.
Dinakip ang labintatlo pagkaraang sumiklab ang Himagsikan noong Agosto 1896. Marami sa kanila ay mga Mason at mga kasapi ng Katipunan at/o La Liga Filipina. Ikinulong sila, pinahirapan, at inusig ng mga Español sa paratang na pagtataksil at sedisyon. Matapos ang pakunwang paglilitis, hinatulan silang barilin sa Bagumbayan. (PKJ)