Manolo Fortich
(27 Nobyembre 1879–15 Enero 1943)
Si Manuel “Manolo” Fortich Sr. (Man·wél Ma·nó·lo For·títs) ay isa sa mga naging opisyal ng Philippine Constabulary at naging unang gobernador ng probinsiya ng Bukidnon noong 1914.
Una siyang napunta ng Bukidnon noong 1907 bilang guide sa mga Americano sa pangunguna ni Dean Worcester. Nanirahan siya sa Bukidnon at nagsilbi bilang isang lieutenantgovernor, gobernador, at sa hulí bilang assemblyman ng probinsiya noong 1935. Nagtayô siya ng sarili niyang rantso sa mga bayan ng Maluko at Maramag hábang nagsisilbing opisyal sa gobyerno.
Nagkaroon siya ng tatlong libong báka noong 1920 at isa siya sa mga naging popular na rantsero noon katapat ang ilang Americano. Ibinuhos niya ang buong oras niya sa pamamalakad ng rantso matapos niyang magbitiw na opisyal sa gobyerno. Si Manolo Fortich din ang nagtatag ng Crescent Star Cattle Company. Isa itong rantso na pagmamay-ari ng gobyerno na may lawak na sampung libong ektarya at matatagpuan sa Dagumba-an. Ito ay ginawa niya upang makilála ang kanilang lugar sa industriya ng bakáhan.
Ipinanganak siya noong 27 Nobyembre 1879 sa San Nicolas, Cebu. Napangasawa niya si Pilar Azcona ng mayamang pamilya ng Azcona sa Jimenez, Misamis Occidental. Namatay siya noong 15 Enero 1943 sa edad na 64 at inilibing sa Lunocan, Bukidnon. Ipinangalan sa kaniya ang isang bayan sa Bukidnon, ang dáting Maluko at naging Manolo Fortich noong 1957 sa pamamagitan ng Batas Repubika Blg 1720. Sikát na ang lugar na ito ngayon bilang isang malawak na taniman ng pinya. Ito ay matapos malipat ang atensiyon ng mga Americano mula sa pagkakaroon ng rantso tungo sa pagtatanim ng pinya. Dito naitatag ang California Packing Corporation (CALPACK) noong 1926, ang pinakamalaking pagawaan ng produktong pinyang de-lata sa Hawaii at mas kilalá na ngayong Del Monte Corporation. (ELBJR)